Таркиби этникӣ (нажодӣ)-и халқи точик. Дар сарзамини Мовароуннаҳру Хуросон аз давраи қадим халқҳои ориёнажод: бохтариҳо, хоразмиён, тахориён, фаргониён, хиёниён ва сакоиҳо умр ба сар мебурданд.
Пурзуршавии куввахои марказгурез ва кушишҳо барои мустақилият. Аз давраи салтанати Нух ибни Наср (943- 954) сар карда нишонахои сустшавии давлати Сомониён харҷй бештар аён шудан гирифт.
Шаҳрҳои Осиёи Марказй дар асрҳои IX X, ҷунон ки маъҳазҳои таъриҳй тасдик мекунанд, назар ба шаҳрҳои Аврупои Гарбй аз ҷиҳати ободониву тараккиёт кариб сад сол пеш рафта буданд.
Нақша: Нимҷазираи Арабистон дар арафаи зуҳури ислом.Пайдоиш ва интишори ислом. Муҳаммад © ва шахсияти ӯ.Таъсиси Хилофати Араб. Шикасти шоҳаншоҳии Сосонӣ.
Нақша: Куруши Кабир ва таъсиси давлати Ҳахоманишӣ, ОсиёиБа шоҳаншоҳии Ҳахоманишиён ҳамроҳ карда шудакм Миёна.Ҷанги шоҳаншоҳ Куруш ва маликаи массагетҳо Томирис.
Нақша: Ба тахт нишастани Искандари Макдунӣ ва сиёсати пешгирифтаи ӯ.Авзои сиёсии шоҳаншоҳии Ҳахоманишӣ дар арафаи ҳуҷуми лашкари Юнону Макдуниҳо.Лашкаркашиҳои Искандар ба Шарқ ва пирӯзиҳои ӯ.
Нақша: Ба Осиёи Миёна зада даромадани ӯрдуи Юнону Мақдуниҳ® бо сарварии Искандар ва оғози забткориҳои ӯ.Амалиётҳои ҷангии Искандари Мақдунӣ дар Уструщан т натиҷаҳои он.
Нақша: Марги Искандар ва авҷи муборизаи ворисони ӯ барои хокимияти олӣ.Поягузории давлати Селевкиён ва фаъолияти он.Пурзӯр гардидани истисмор ва авҷи муборизаи озодихоҳонаи мардуми Ориёно.
Нақша: Пайдоиш ва давраҳои аввали давлатхои Юнону Бохтар ва Порт (Парфия).Ривоҷу равнақи давлаатҳои Юнону Бохтар ва Порт (Парфня).Таназзул ва фурӯпошии давлатҳои Юнону Бохтар ва Порт.
Нақша: Ташкилёбӣ ва давраи аввали шоҳаншоҳии Кӯшонӣ.Канишка ва равнаку ривоҷи шоҳаншоҳии Кӯшониён. Забти сарзаминҳо.Пешрафти иқтисодӣ ва маданӣ дар даврони Кӯшониён.Аз байн рафтани шоҳаншоҳии Кӯшон.
Нақша: Бунёдгузори шоҳаншоҳии Сосонӣ. Ардашери Бобакони Сосонӣ.Сабабҳо ва оқибатҳои рақобати Сосониён ва Ҳайтолиён.Дар аҳди Хусрави 1 Анӯшервон ба авҷи тараққиёти худ расидани шоҳаншоҳии Сосонӣ.
Нақша: Ҳайтолиён ва ҷомеаи онҳо.Таъсиси давлати Ҳайтолиён.Нашъунамо ва шикасти давлати Ҳайтолиён.Ҳайтолиён қабилаи мугулшакл, вале эронизабон буданд.
Нақша: Таъсисёбии Ҳоқонии турк ва афзудани он дар Осиёи Миёна.Иттифоқи ҳарбии Сосониёну Туркҳо алайҳи Ҳайтолй ва оқибатҳои он.Низои Туркҳо ва Сосониён оиди тиҷорат.
Нақша: Оқибатҳои мудҳиши истилои муғулҳо ва ваҳшониятҳои онҳо.Харобии хоҷагӣ пас аз истилои муғул ва қашшоқу бенаво гардидани мардуми заҳматкаш.Шӯриши Маҳмуди Торобӣ ва аҳамияти таърихии он.
Нақша: Тоҳириён ва давлати Тоҳирӣ(821-873).Саффориён ва давлати Саффорӣ(873-900).Давлати Тоҳириён дар солҳои 821-873 милодӣ арзи ҳастӣ намудааст, ки асосгузораш Тоҳир ибни Ҳусайн эътироф гардидааст.