Зарурияти саноаткунонӣ дар давраи нав.
Яъқуб ва Амр ибни Лайс. Миёнаи асри IX давронест, ки хилофати Аббосиён қудрати пешини хешро аз даст дода, дар гӯшаву канори хилофат шӯришу ошӯбҳои зиёд сар заданд.
Оғози муборизаи суғдиён бо сарварии Спитамен. Суғдиён, аз он ҷумла ҷанговарони сарлашкари далер ва ватандӯст Спитамен пайваста бар зидди истилогарони Юнонӣ — Македонӣ мубориза мебурданд.
Вазъи Бухорои Шарқӣ баъди сарнагун намудани тартиботи амирӣ дар Бухорои Марказӣ (Ғарбӣ).
Омода намудани қисмҳои аскарони сурх барои сарнагун намудани тартиботи амирии Бухоро ва иғвои 2 июл. Тобистони соли 1920 дар назди фармондеҳи фронти Туркистон М.В.
Авесто — Авасто, қадимтарин асари адабиёти форс-тоҷик, китоби муқаддаси зардуштия — оина халқҳои эронинажоди кадим.
Авҷи ҳаракатҳои зидди хилофат. Ҳануз аз аввали ҳокимияти сулолаи Умавиён (661) гуруҳҳои алоҳида зидди сиёсати давлатдории онхо баромаданд.
Давлати Тохириён дар асри IX дар Хуросон таъсис ёфтааст. Асосгузори ин сулола Тохир ибни Дусайн аз ашрофзодагони точики шахри кадими Пушанги Дирот мебошад.
Баъди он ки арабхо мардуми Мовароуннахр ва Хуросонро ба итоати худ дароварданд, шуришҳои халкй низ паси хам ба вукуъ меомаданд, ки калонтарини онхо шуришҳои Абумуслим, Муканнаъ ва Рофеъ ибни Лайс буда
Дар давраи хукмронии Сомониён дар идораи давлатй дигаргунии куллй ба амал омад. Амир сардори давлат ҳисоб меёфт ва вилоятҳоро ҳокимони аз тарафи амир таъйиншуда идора мекарданд.
Кишоварзй. Дар асрҳои 1Х-Х дар Мовароуннаҳру Хуросон муносибатҳои ташаккулёфтаи феодалй пурра чорй шуданд.
Амир Исмоил чун ба Бухоро расид, аҳли Бухоро истиқбол карданд ва ба эъзози (ҳурмату эҳтиром) тамом уро ба шаҳр дароварданд.
Қувват гирифтани муомилоти мол дар дохили кишвар.
Шаклҳои заминдории феодалй. Дар асри X феодализм ба дараҷаи баланди тараққиёти худ расид. Давлати Сомониён хамчун давлати феодалй асосан манфиати феодалону точирони калон ва ашрофро химоя мекард.
Авҷ гирифтани муборизаи синфи.