Нақша: Ба Осиёи Миёна зада даромадани ӯрдуи Юнону Мақдуниҳ® бо сарварии Искандар ва оғози забткориҳои ӯ.Амалиётҳои ҷангии Искандари Мақдунӣ дар Уструщан т натиҷаҳои он.
Шаҳрҳои Осиёи Марказй дар асрҳои IX X, ҷунон ки маъҳазҳои таъриҳй тасдик мекунанд, назар ба шаҳрҳои Аврупои Гарбй аз ҷиҳати ободониву тараккиёт кариб сад сол пеш рафта буданд.
Нақша: Ҳайтолиён ва ҷомеаи онҳо.Таъсиси давлати Ҳайтолиён.Нашъунамо ва шикасти давлати Ҳайтолиён.Ҳайтолиён қабилаи мугулшакл, вале эронизабон буданд.
Номхои подшоҳони Юнону Бохтар Салтанати Юнону Бохтар - Тақрибан 256 ва 55 солхои пеш аз милод Осиёи Миёна, Афгонистон, Хиндустони Шимолй. Пойтахташ — Бактра. 1. Диодот I Сотер (256-248). 2.
Нақша: Марги Искандар ва авҷи муборизаи ворисони ӯ барои хокимияти олӣ.Поягузории давлати Селевкиён ва фаъолияти он.Пурзӯр гардидани истисмор ва авҷи муборизаи озодихоҳонаи мардуми Ориёно.
Нашъунамо ва расман эътироф шудани адабиёти форс- точик. Асрҳои 1Х-Х барои пешравии адабиёти қитобии тоҷик, ки аз эҷодиёти даҳанакии халқ баҳра мегирифт, шароити хеле мусоид мухайё кард.
Раванди ташаккулёбии халқҳо ҳодисаи тӯлонӣ буда, барои ба анҷом расидани он унсурҳои зиёде ба кор гирифта мешаванд.
Нақша: Бунёдгузори шоҳаншоҳии Сосонӣ. Ардашери Бобакони Сосонӣ.Сабабҳо ва оқибатҳои рақобати Сосониён ва Ҳайтолиён.Дар аҳди Хусрави 1 Анӯшервон ба авҷи тараққиёти худ расидани шоҳаншоҳии Сосонӣ.
Нақша: Куруши Кабир ва таъсиси давлати Ҳахоманишӣ, ОсиёиБа шоҳаншоҳии Ҳахоманишиён ҳамроҳ карда шудакм Миёна.Ҷанги шоҳаншоҳ Куруш ва маликаи массагетҳо Томирис.
Қувват гирифтани муомилоти мол дар дохили кишвар.
Нақша: Мухтасар дар бораи мамлакати Ғур ва мардуми он.Таъсисёбӣ ва ташаккули давлати Ғурӣ.Муборизаи тӯлонии Ғуриён бо Ғазнавиён ва оқибатчги он.Таҳаввул ва таназзули давлати Ғуриҳо.
Палеолити аввал (800-200 ҳазор сол пеш аз милод). Давраи аз ҳама қадими асри сангро палеолити аввал меноманд. Дар Осиёи Миёна ин давра 800- 200 ҳазор сол пеш аз замони моро дар бар мегирад.
Зарурияти саноаткунонӣ дар давраи нав.
Пас аз барҳамхӯрии давлати Ғуриён сулолаи дигаре аз миёни мардуми кӯҳистони Ғур дар душвортарин лаҳзаҳои таърихи мардуми тоҷик, яъне замони ҳамлаи муғул давлатеро таъсис доданд, ки дар таърих бо номи
Кишоварзй. Дар асрҳои 1Х-Х дар Мовароуннаҳру Хуросон муносибатҳои ташаккулёфтаи феодалй пурра чорй шуданд.