Бешубҳа яке аз сабабҳои некном гаштани хонадони сомонӣ дар таърих ба хотири нақши муҳим гузоштани ин сулола дар таъриху тамаддуни халқҳои Шарқ ба ҳисоб мерафт.
Вориси Исмоил писараш Аҳмад (907-914) ҳанӯз дар айёми ҳукумати падар ба баъзе вазифаҳои баланди давлатӣ мушарраф гардид. Аммо ӯ кифояту коршоямии падарро надошт.
Маориф. Новобаста аз он ки дар ҳудуди ҷумҳурии мухтории Тоҷикистон то соли 1925 ҳам дар соҳаи маориф баъзе чораҳои зарурӣ андешида шуд, вале натиҷааш назаррас набуд.
Сабабҳои ба вуҷуд омадани ҳаракати зиддишӯравӣ дар сарзамини имрӯзаи Тоҷикистони Шимолӣ.
Забти Осиёи Миёна аз тарафи Русия ба худ ҷиҳатҳои мусбат ва манфиро дорост.
Гузаштан ба саросар коллективонидани кишоварзон. Аз нимаи дуюми соли 1929 дар Тоҷикистон, чун дар тамоми Иттиҳоди Шӯравӣ, маъракаи саросар коллективонидани кишоварзон оғоз гардид.
Аз нимаи дуввуми асри XIV сар карда, ба саҳнаи сиёсати минтақа яке аз хунхортарин чеҳраҳои таърих Темур сар медарорад.
Ба вуҷуд омадани масъала. Ҳанӯз аз замони сарвари ҳизби коммунистии Иттиҳоди Шӯравӣ будани Ю.В.
Яке аз корҳои писандидаи Исмоил бунёди давлати мутамарказ ва тавассути низоми идории қавӣ нигоҳ доштани ин давлат дар аҳди ворисонаш буд.
Вазъи ҷаҳон.
Бо гузаштани дусад сол аз ҳукумати арабҳо қудрати сиёсӣ ва ҳарбии хилофат коҳиш ёфт. Шӯру ошӯбҳои мардумӣ дар гӯшаву канори хилофат иқтидори ҳукумати марказиро суст гардонид.
Баъди он ки қӯшунҳои фашистӣ аз хоки мамлакати Шӯравӣ бароварда шуданд (аз моҳи марти соли 1944) рӯхбаландии аскарони сурх дар маҳв намудани фашистони Олмон ҳадду канор надошт.
Болоравии Хоразм. Хоразм минтақест, ки дар тамоми давраҳои таърихи мо иддаъои ҷудоӣ доштааст ва ҳатто бисёре аз муррихону ҷуғрофинависони мо онро аз Мовароуннаҳр ҷудо меҳисобанд.
Ташкилёбии шоҳаншоҳии Сосониён. Ардашери Бобакон. Сосониён охирин сулолаи эронии тоисломӣ буда, аз соли 224 то 651-уми мелодӣ, яъне 427 сол дар Шарқи Наздику Миёна ҳукмронӣ кардаанд.
Сабаби ном ва воситаи асосии нақлиёт. Ташаккулёбии Роҳи бузурги абрешим асосан ба асри II пеш аз милод рост меояд. Чунин ном рамзӣ аст.