Намояндагони машҳури афкори прогрессивии тоҷику форс Имоми Аъзам, Абӯалӣ ибни Сино, Абурайҳони Берунӣ, Форобӣ, Унусурулмаолии Кайковус, Низомулмулк, Муҳаммад Ғаззолӣ, Абдураҳмони Ҷомӣ, Алии Ҳамадонӣ,
Нобиғаи бузурги миллати тоҷик Абӯалӣ ибни Сино (980-1037) низ мавзӯи илмҳоро ба таври худ ба ду қисм тақсим намудааст. Якум, мавзӯе, ки марбути инсон аст, монанди рафтору кирдор ва ғ.
Абӯалӣ Ҳасан ибни Алии Тӯсӣ (1018-1092), ки бо тахаллуси Низомулмулк машҳур аст, яке аз мутафаккирони машҳури тоҷику форс мебошад.
Мафҳуми «сиёсат» дар таърихи тамаддуни башарият ҳамеша мавриди истифода ва баҳси ҳамагон қарор дошт.
Имоми Аъзам (р) аз огоҳтарин марди дунёи сиёсат, соҳиби истеъдоди фавқулода дар илму фазл мебошад, ки аз асри VIII то имрӯз ҳамчун нобиғаи қарнҳо шинохта мешавад.
Объект ва предмети сиёсатшиносӣ мураккаб ва гуногунпаҳлу буда, онро бо илмҳои дигари ҷомеашиносию гуманитарӣ алоқаманд мегардонанд.
Сиёсат ҳамчун санъат на танҳо талабгори дониш аст, балки қобилияти ба созиш омадан ва истифодаи фиреби сиёсӣ, инчунин истеъдоди аз паси худ бурда тавонистани оммаи мардум, ояндабинӣ намудани ра
Категорияҳои сиёсатшиносӣ дорои хусусиятҳои махсус буда, алоқаҳои мавҷудаи воқеияти сиёсиро инъикос менамоянд.
Пайдоиш ва рушду инкишофи ташкилот ва ҳаракатҳои ҷамъиятӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳанӯз аз охири солҳои 80-ум ва ибтидои солҳои 90-уми асри гузашта оғоз гардида буд.
Системаи сиёсии ҳар як мамлакат, ки дорои хусусиятҳои хосси рушду инкишофи худ мебошад, дар зери таъсири як қатор омилҳо ташаккул меёбад.
Дар шароити муосир давлатеро пайдо кардан мушкил аст, ки он характери иҷтимоӣ надошта бошад. Аксари давлатҳои дунё ҳатто дар қонунҳои асосии хеш худро давлати иҷтимоӣ муаррифӣ менамоянд.
Дар таърихи афкори сиёсӣ андешаҳо дар мавриди хислат, мазмун, таркиб ва хусусиятҳои истиқлолият гуногунанд. Аммо ҷиҳатҳои умумие вуҷуд доранд, ки таълимоти донишмандонро ба ҳам наздик менамоянд.
Мутафаккирони зиёд оид ба сиёсат ақидаронӣ намуда, онро ба таври мухталиф маънидод намудаанд. Масалан, ба ақидаи Афлотун, сиёсат – ин санъати шоҳӣ нисбати идора намудани инсонҳо аст.
Намояндаи дигари илму фарҳанги форсу тоҷик (асри ХIV) Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ (1314-1386) мебошад.
Ҳудуд, аҳолӣ ва ҳокимияти расмӣ унсурҳои асосии давлат дониста мешаванд: 1.Ҳудуд. Ҳар як давлат аз рӯйи ҳудуди худ аз давлатҳои дигар фарқ мекунад.