1. Мафҳум ва моҳияти никоҳ. Вақтҳои охир як қатор ҳуҷҷатҳои қонунгузорӣ қабул шудаанд, ки аз ғамхории давлат ва ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи беҳбудии оила шаҳодат медиҳад.
Истилоҳи «ҳуқуқи байналхалқӣ» аз тарафи умум дар асри ХIХ қабул гашт, ки то ин давра истилоҳи қадимаиҳуқуқи римӣ «ҳуқуқи халқ»-ҳо истифода мешуд.
Давлати муосири ҳуқуқбунёд ва ичтимои бо мафҳуми «чомеаи шаҳрванди»пайванди ногусастани дорад.
Истилоҳи сарчашмаи ҳуқуқ дар ду мазмун истифода бурда мешавад; дар мазмуни моддӣ ва расмӣ. Дар зери срчашмаҳои моддӣ шароитҳои модии ҳасти ҷамъият фаҳмида мешавад.
Танзими гумрукӣ. Танзими ҳуқуқӣ гуфта таъсиррасонии мақсаднок, муташаккилона ва меъёриву арзиширо ба рафтори одамон ва муносибатҳои ҷамъиятӣ меноманд, ки бо ёрии воситаҳои ҳуқуқӣ амали мешавад[1].
Сохтори марзӣ — давлати падидаи мустақили ҳуқуқи — қонститутсионӣ буда, аз маҷмуи меъёрҳои ҳуқуқие иборат аст, ки вазъи ҳуқуқи конститутсионии давлатро бутун ва сохтори марзию маъмурии онр
Вазорати молия дар асоси таклифхои оид ба бучет пеш-ниходгардида лоихахои бучети давлатӣ, бучети чумхуриявӣ ва бучетхои фондхои максадноки давлатиро барои соли навбатии молиявӣ тартиб медихад ва онро
Муносибатҳое, ки Қонуни мазкур танзим менамояд Мутобиқи Кодекси граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни мазкур асос ва тартиби аз тарафи суд муфлис эътироф намудани(Конун аз 06.10.2008с. №432, аз 19.05.
Мувофиқи талаботи принсипи ногузирии ҷавобгарии ҷиноятӣ шахсе, ки кирдори ҷиноӣсодир намудааст, ҳатман ба ҷавобгарии ҷиноятӣ кашида мешавад.
Талаботҳои умумии экологӣ гуфта он қоидаҳои умумиҳатмии рафторро меноманд, ки аз ҷониби қонунгузор баҳри ҳифз намудани сарватҳои табиӣ қабул карда шудаанд.
Ҳар як илм объекти омӯзиши худро тавассути роҳу ва воситаҳои гуногун меомӯзад, ки онҳоро дар илм методи омӯзиши илм меноманд.
Қонуни мазкур асосҳои ташкилӣ, ҳуқуқӣ, иқтисодӣ, шартҳои ташаккулёбӣ ва татбиқи сиёсати давлатии инноватсиониро муайян ва муносибатҳои ҷамъиятиро дар ин соҳа танзим менамояд.
Низоми гумрукӣ гуфта маҷмӯи муқаррараротеро меноманд, ки вазъи ҳуқуқии молу воситаҳои нақлиёти аз сарҳади гумрукӣ бо мақсадҳои гумрукӣ интиқолшавандаро муайян намуда, баҳри амали намудани сиёсати гум
Тибқи моддаи 40 Кодекси оилаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, аҳдномаи никоҳ – ин созишномаи шахсоне мебошанд, ки издивоҷ мекунанд ё созишномаи зану шавҳар аст, ки ҳуқуқи амволӣ ва ӯҳдадориҳои онҳоро дар давраи
Дар назарияи ҳуқуқ тамоми соҳаҳои ҳуқуқро чун қоида ба моддӣ ва мурофиавӣ тақсим менамоянд.