Истилоҳи «ҳуқуқи байналхалқӣ» аз тарафи умум дар асри ХIХ қабул гашт, ки то ин давра истилоҳи қадимаиҳуқуқи римӣ «ҳуқуқи халқ»-ҳо истифода мешуд.
Мафҳуми васоят ва парасторӣ. Мафҳуми кӯдак мутобиқан ба қ.1.м.55 КО ҶТ шахсе эътироф карда мешавад, ки ба синни 18 солагӣ нарасидааст, яъне бо мафҳуми « ноболиғ» баробар аст.
Давлати муосири ҳуқуқбунёд ва ичтимои бо мафҳуми «чомеаи шаҳрванди»пайванди ногусастани дорад.
Шартнома гуфта созиши ду ё якчанд шахсро меноманад, ки барои ба вуҷуд овардан, тағйир додан ё қатъи ҳуқуқ ва ӯҳдадории гражданӣ равона карда шудааст.
Сохтори марзӣ — давлати падидаи мустақили ҳуқуқи — қонститутсионӣ буда, аз маҷмуи меъёрҳои ҳуқуқие иборат аст, ки вазъи ҳуқуқи конститутсионии давлатро бутун ва сохтори марзию маъмурии онр
Вазорати молия дар асоси таклифхои оид ба бучет пеш-ниходгардида лоихахои бучети давлатӣ, бучети чумхуриявӣ ва бучетхои фондхои максадноки давлатиро барои соли навбатии молиявӣ тартиб медихад ва онро
Танзими гумрукӣ. Танзими ҳуқуқӣ гуфта таъсиррасонии мақсаднок, муташаккилона ва меъёриву арзиширо ба рафтори одамон ва муносибатҳои ҷамъиятӣ меноманд, ки бо ёрии воситаҳои ҳуқуқӣ амали мешавад[1].
Мутобиқи моддаи 17 Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ кирдори (амал ё беамалии) зиддиҳуқуқи ва гунаҳкоронаи, шахси воқеӣ, мансабдор ё ҳуқуқи мебошад, ки соди
Истилоҳи сарчашмаи ҳуқуқ дар ду мазмун истифода бурда мешавад; дар мазмуни моддӣ ва расмӣ. Дар зери срчашмаҳои моддӣ шароитҳои модии ҳасти ҷамъият фаҳмида мешавад.
Муносибатҳое, ки Қонуни мазкур танзим менамояд Мутобиқи Кодекси граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонуни мазкур асос ва тартиби аз тарафи суд муфлис эътироф намудани(Конун аз 06.10.2008с. №432, аз 19.05.
Қонуни мазкур асосҳои ташкилӣ, ҳуқуқӣ, иқтисодӣ, шартҳои ташаккулёбӣ ва татбиқи сиёсати давлатии инноватсиониро муайян ва муносибатҳои ҷамъиятиро дар ин соҳа танзим менамояд.
Мувофиқи моддаи 27 Конститутсия ва моддаи 2 қонуни ҶТ «Дар бораи хизмати давлатӣ» шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон, қатъи назар аз миллат, нажод, ҷинс, забон, эътиқоди динӣ, мавқеи сиёсӣ, вазъи иҷтимоӣ
Мувофиқи талаботи принсипи ногузирии ҷавобгарии ҷиноятӣ шахсе, ки кирдори ҷиноӣсодир намудааст, ҳатман ба ҷавобгарии ҷиноятӣ кашида мешавад.
Талаботҳои умумии экологӣ гуфта он қоидаҳои умумиҳатмии рафторро меноманд, ки аз ҷониби қонунгузор баҳри ҳифз намудани сарватҳои табиӣ қабул карда шудаанд.
Ҳар як илм объекти омӯзиши худро тавассути роҳу ва воситаҳои гуногун меомӯзад, ки онҳоро дар илм методи омӯзиши илм меноманд.