Методикаи маълум гардонидани каналҳои ичозатдоданашуда барои иттилоот

Накша:

1. Методхои каналҳои ичозатдоданашуда

2. Каналхои пахншудатарин ва хавфноктарин

Барои ягон информатсияи махфиро ба даст овардан бояд аввал доступ ба онро ба даст овард. Ин гуна ичозатномаро доступи ичозатдодашуда меноманд. Максади доступҳои ичозатдоданашуда ин бо роҳи ғайриконуни ба дастовардани информатсияҳо мебошад.

Ҳатто доступҳои ичозатдоданашуда низ на ҳама вакт зидди ҳукуки мешаванд. Бисёр вакт доступҳои ичозатдоданашуда ғайриконуни мешаванд ва характери криминали доранд.

Доступхои ичозатдоданашуда бо воситахои каналхои каналхои доступи вучуддошта ва ё каналхои доступи махсус сохташуда амали мегарданд.

Ба методхои доступхои ичозатдоданашуда ба дифои информатсияхо инхо дохил мешаванд:

• Алока доштан бо одамоне, ки доступи информатсияи химояшударо доранд ё дошта буданд;
• Чалбкуни ва чори намудани агентхо:
• Ташкилотхои бо рохи чисмони зада даромадан ба информатсияи хифзкардашуда:
• Пайваст шудан ба воситахои нишондихи, нигох доштан, коркард, аз нав ба вучуд овардан, додани информатсияхо, воситахои алока:
• Гуш кардани информатсияи махфии овози:
• Расмгирии визуалии информатсияхои конфиденсиали:
• Нурпошии элекиромагнитиро ба даст овардан:
• Тадкикотхои маснуотхои истехсолкардашудава бокимондахои протсесси коркарди информатсияхо:
• Омухтани сарчашмахои бадастовардашавандаи информатсияхо:
• Пайваст шудан ба системаи таъминотии кори истехсолии корхонахо:
• Чен кардан ва проба гирифтан аз объектхои гирду атроф:
• Анализи асосхои меъмории баъзе объектхо.

Дар корхонахо каналхои доступхои ичозатдоданашуда барои химояи информатсияхо ва холати хавфи онхо аз намуди корбарии ташкилот ё хамон корхона, усулхои коркарди информатсияхо, системаи дифои онва инчунин аз дастовардва пешравихои ракибони (кокурент) хатаровар вобастаги дорад. Вале, агар ракибони хатаровар муайян бошанд, хам фикру андеша ва имкониятхои онхоро муайян намудан номумкин аст. Аз хамин сабаб химоя бояд хама гуна каналхои пинхоншавандаи вучуддоштаи корхонаро ба назар гирад. Аз хама канали пахншудатарин ва аз руи методи доступи ичозатдоданашуда бисёртарин, хавфноктарин ин алока бо онхое, ки доступ ба информатсияхои хифзкардашуда доранд ё ин, ки доступ дошта буданд. Дар мадди аввал он шахсоне дохил мешаванд, ки дар хамон корхона кор мекунанд ё ин, ки кор накунанд хам доступ ба информатсияхои хамон корхонаро доранд, ба монанди: аз органхои давлати, калоншавандагон ва г. Ба гурухи дуюм онхое дохил мешаванд, ки аз кор пеш карда шудаанд ё ин, ки кор карда истодаанд, инчунин мухочирон низ. Ин гурух одамон хеле хавфнок мебошанд.Барои он, ки сабабхои бисёр дорад ба монанди кахри будан барои пеш кардан аз кор, норозигии кори давлат ва г. Алока бо ин гуна шахсон хар гуна роххоро дорад. Масалан: дар семинархо, намоишгоххо, конфиренсияхо ва дигар чорабинихои чамъияти. Алокахои миёнарави бошад, бо рохи миёнараваки пайваст шудан бо ёрии хамкорон, хешовандон, шиносхо, ки накши миёнаравакро хохад гирифт. Аз хама методи пахншудатарин, ин методи гирифтани информатсияхо бо ёрии худро шахси хуб нишон дода аз хамсухбат информатсияро руёнида гирифтан мебошад. Ин хел метод дар хама чо, чойхои чамъияти, чорабинихо метавонад рух дихад. Боз методхои хариданро васеъ истифода мебаранд, ки ракибони хамон корхона он коргаронеро чустучу мекунанд, ки аз мохона худ, аз идоракунандагони хамон корхона норизо хастанд. Дигар намуди метод- ин метод бо рохи тахдид (шантаж), ки бо хар гуна роххои тахдид, истифода бурдани зуроварии чисмони ба он шахсе, ки информатсияро доро мебошад ё ин ки зуроварии чисмони ба наздикону хешовандони он шахс. Инчунин метавонанд дигар роххои бо фиребу найранг ба даст овардани информатсияро истифода баранд ба монанди: исифодабарии омилхои милли, сиёси ва дини. Аз хама рохи канали хавфноктарин, ин одамчалбкуни ва чори намудани агентхо мебошад, барои чосуси (шпионаж).

Адабиётхо:

1. Асосҳои технологияҳои иттилоотии муосир Шокиров Ф., Шамсиев А., Самеев М. Хуҷанд; 2005
2. Акулов О.А. Информатика: базовый курс: учеб. для студентов вузов, бакалавров, магистров. – 4-е изд., стер. – Москва: Омега-Л, 2007.-560с.
3. Анин Б.А. Защита компьютерной информации. – СПб.: БХВ-Петербург. 2000.- 384с.
4. Завгородний В.И. Комплексная защита информации в компьютерных системах: учебное пособие. М.: Логос; ПБОЮЛ Н.А.Егоров, 2001. – 376 с.
5. Ловцов Д.А. Контроль и защита информации в АСУ; в 2 кн. Кн.1. Вопросы теории и применения. М.: ВА им. Ф.Э. Дзержинского, 1991. 587 с.
6. Постатейный Комментарий к Уголовному кодексу РФ 1996 г. (под ред. Наумова А.В.).
7. Соболь Б.В., Галин А.Б., Панов Ю.В., Рашидова Е.В., Садовой Н.Н. Информатика: Учебник. – Ростов н/Д: Феникс, 2005. – 448 с.
8. Торокин А.А. Основы инженерно-технической защиты информации. М.: Ось-99, 1999. – 299с.