Кор бо ячейкахо дар Ms Excel

3.1. Форматхо ва яклухткунии ададхо.

3.2. Пуркуни, воридкунии киматхо аз китоби дигар бо xори намудани алокаи динамики, воридкунии алока, гипперссылка.

3.3. Кор бо массивхо.

3.1. Форматхо ва яклухткунии ададхо.

Аслан ин мавзeъ давоми мавзeи дар лексияи1 банди 5 дидабаромадашуда мебошад.

Фармони Формат|Условные форматирование имконияти аз руи шарт форматирониро медихад: барои ба сифати шарти форматирони истифодаи ячейкахои кайдшуда, параметры значения ва амали мукоисакуни ва баъд кимати додашуда ё формуларо дохил кардан лозим. Пеш аз формула аломати = (баробар) гузоред (Расми 3.1.).

Расми 3.1. Равзанаи условное форматирование

Барои истифодаи формула ба сифати критерияи форматирони, параметри Формула– ро интихоб карда, формуларо ворид кунед, ки кимати мантикии ИСТИНА(TКГE) ё ЛОЖЬ(FALSE)– ро дорад. Фармони Формат– ро интихоб кунед. Типи форматирони, ки хангоми формула кимати ИСТИНА ё кимат ба шарт xавобгe бошад, интихоб кунед. Барои хамрох кардани Шарт фармони Добавить– ро интихоб кунед.

Стил гуфта номгeи форматхоро ба монанди шрифти гафс (полужирный шрифт), ё рангкунии фон (заливка фона)-ро мефахманд. Барои тагйир додани формати ячейка онро интихоб карда, аз менюи Формат фармони Стиль интихоб кардан лозим. Барои татбики стили асоси дар майдони Имя Стиля стили лозимаро интихоб мекунанд.

Расми 3.2. Нишонаи Процентный формат

Барои татбики яке аз стилхои стандарти барои ададхо дар лавхаи асбобхои Форматирование яке аз тугмахои Форматс разделителями, Денежный формат, ё Процентный формат – ро пахш кардан кофист(Расми 3.2.).

Барои дохил намудани кимати ячейкаи аз комбинатсияи форматхо сохта шуда ба рeйхати стилхои нав, онро фаъол намуда, аз менюи Формат фармони Стиль – ро интихоб ва ба стил дар майдони Имя стиля ном гузоштан лозим аст.

Барои тагйир додани форматхои стили додашуда аз рeйхат стилро интихоб намуда, ба тугмаи Изменить пахш ва аз равзанаи мубохисави форматхои лозимаро интихоб карда ба тугмаи Ок пахш намудан лозим. Аз назди форматхое ки, ба новый стиль дохил шуданашон лозим нест, нишонахоро бардошта ба тугмаи Ок пахш кардан кифоя аст.

Барои хорич кардани Стиль аз ячейкаххои интихобшуда аз менюи Формат фармони Стиль – интихоб карда, дар майдони Имя стиля стили Обычный интихоб бояд кард.

Силсилафармони Формат|Стиль|Имя стиля|Удалить барои хорич кардани стил аз рeйхат истифода мешавад. Гузоштан ва хорич намудани нишонаи пули бо ичрои силсилафармони Формат|Ячейки|Число|Числовые форматы|Денежный ва интихо-би яке аз амалиёти рeйхати Обозначение имкон дорад(Расми 3.1.):

• барои интихоби нишонаи пули аз номгeи пайдошуда дилхохашро интихоб кардан лозим аст;
• барои хорич кардани нишонаи пули аз номгeй Нет– ро интихоб кардан кифоя аст.
• бидуни кайд истифода бурдани нишонаи пули бо рохи аз лавхаи асбобхои Форматирони ба тугмаи Денежный формат пахш кардан имкон дорад.

Расми 3.3. Равзанаи Формат ячеек банди Денежный

• барои пас аз аломати вергул гузоштани микдори ракамхо аз лавхаи асбобхои Форматирование ба тугмаи Увеличить разрядность ё Уменшить разрядность пахш карда, силсилафармони Формат|Ячейки|Число|Числовые ва яке аз Денежный, Финансовый, Процентный ё Экспонциальный ичро намуда ва аз майдони Число десятичных знаков микдори лозимаи ададхои дахиро интихоб кардан лозим аст.

Барои он, ки дар ячейка хам матн ва хам адад xой гирад, кимати матниро дар дохили нохунак xойгир бояд кард. Масалан, формати 0,00р.”Избыток”;-0,00р.”Дефицит” барои тасвири суммахои мусбат ба намуди “123,54р. Избыток” ва суммахои манфи ба намуди “-23,54р. Дефицит” истифода мешавад.

Барои ячейкаро бо рамзхои такроршаванда пур кардан дар формат аломатхои махсусро истифода мебаранд. Масалан, *0– ячейкаро бо – 0(сифр) пур мекунад.

Барои тасвири ададхо шаблонхо низ истифода мешаванд.

Барои истифодаи рангхои гуногун хангоми тасвири ададхо аз менюи Формат|Условное форматирование истифода кардан кулай аст. Масалан, тасвири ададхои аз 500 хурд бо ранги сурх ва ададхои аз 500 калон ё баробар бо ранги кабуд бо амали Формат|Условие форматирование ва дар равзанаи якeм значение, дар равзанаи дуюм меньше–равно дар равзанаи сеюм 500 дохил

Чадвали 3.1.

кардан ва ба тугмаи Формат пахш карда аз равзанаи пайдошуда пункти Цвет ранги красный (сурх)– ро интихоб кардан ва ба пахши Ok ва пахши тугмаи а также… равзанаи Условия2 пайдо мешавад, ки дар он дар равзанаи якeм значение, дар равзанаи дуюм больше ва дар равзанаи сеюм 500 дохил намуда ва бо пахши тугмаи Формат ва интихоби ранги синий(кабуд) аз равзанаи пайдошудаи Цвет ва пахши тугмаи Оk ба халли масъалаи болои оварда мерасонад.

3.2. Пуркуни, воридкунии киматхо аз чадвали дигар бо xори намудани алокаи динамики, воридкунии алока, гипперссылка.

Барои пуркунии додашудахо донистани самти пуркунии онхо хеле муфид аст. Дар Ms Excel барои аз боло ба поён пур кардани ячейкахо тугмаи Enteк, барои аз поён ба боло пур кардан тугмаи Shift+Enteк, барои аз чап ба рост пур кардан тугмаи Taи ва барои аз рост ба чап пур кардан тугмаи Shift+Taи истифода мешавад.

Пуркунии диапазони ячейкахо, вабаста аз характери додашудахо бо усулхои гуногун пур карда мешавад:

Агар дар диапазони ячейкахои A1:C4 факат адади якхелаи 5 дохил кардан лозим бошад, ин блокро кайд карда дар сатри формула адади 5 дохил карда, тугмахои Ctкl+Enteк пахш кардан лозим аст.

Барои он, ки дар диапазони A1:A15 ракамхои тартиби xойгир шавад, ба ячейкаи A1 адади 1 ва ба ячейкаи A2 адади 2 дохил карда, хар ду ячейкаро кайд карда, аз нишонаи пуркуни (квадратчаи сиёх дар гeшаи поёнии ячейка) нишондихандаи мушакро гузошта, тугмаи чапи онро дошта то ячейкаи A15 кашидан лозим аст. Ин усули прогрессияи арифметикии фарки 1 доштаро мемонад.

Барои дохил кардани ададхои xуфт, дар ячейкахои A1 ва A2 мувофикан ракамхои 2 ва 4 гузоштан лозим аст ва амали дар банди боло ичро кардаро такрор кардан лозим аст.

Барои дохил кардани ададхои ток, дар ячейкахои A1 ва A2 мувофикан ракамхои 1 ва 3 гузоштан лозим аст ва амали дар банди боло ичро кардаро такрор кардан лозим аст.

Дохил кардани прогрессияи арифметикии аъзои аввалааш 4 ва фаркаш –1 бо дар ячейкаи аввал дохил кардани 4 ба дар ячейкаи дуюм дохил кардани адади 3 хосил кардан мумкин аст.

Барои ба таври автомати пур кардани диапазони ячейкахое, ки прогрессияи арифметикиро ташкил медихад, дар ячейкаи аввал кимати аъзои аввали прогрессияро дохил карда, бо истифодаи силсилафармони Правка|Заполнить|Прогрессия| Арифметическая ва интихоби кадам ва кимати нихои, диапазони бокимондаро пур кардан мумкин аст.

Вобаста аз кимати аввалаи ба ячейка дохилшуда пуркунии мох ва сана, ададхои тартиби ё гурeхи навиштаxоти мухталиф дохил кардан мумкин аст.

Масалан, дар ячейкаи аввала Январь дохил карда дар ячейкаи дуюм Февраль дохил кунем, бо кашолакуни аз маркери пуркуни киматхои дигари Март, Апрель ва х.к. хосил кардан мумкин аст.

Фарз мекунем, ки дар ячейкахои сатри якeм киматхои Январь, Янв, Понедельник, Пн, Период 1, Кварт 1, 1-я группа дохил шуда бошад. Агар сатри якeмро кайд карда аз маркери пуркуни ба самти поён кашола кунем, додашудахои дар расми 3.4. мавxудбуда пайдо мешавад.

Расми 3.4. Натиxаи пуркуни бо истифодаи маркери пуркуни

Барои сохтани рeйхати истифодабаранда аз силсилафармони Сервис|Параметры|Спмиски истифода карда ба рeйхати пайдошуда додашудахои нав дохил карда, бо пахши тугмаи Добавить ба рeйхат хамрох кардан мумкин аст (масалан, Кварт.1, Кварт.2, Кварт.3, Кварт.4).

Баъзан байни киматхои дар як китоби кори мавxудбуда ва формулахои дар китоби кории дигар мавxудбуда алокаи динамики сохтан лозим аст. Барои ин навишти намуди ‘C:\Книга2\хКТ2] Лист1’!$F$7-ро истифода кардан лозим аст, ки дар ин xо C –номи диск, Книга2 – номи папкае, ки дар он китоби КТ2 xойгир аст мебошанд. КТ2- номи китоб, Лист1 – вараки якeми китоб ва $F$7 – мурочиати мутлак ба ячейкаи F7-и вараки якeм мебошад. Номи китоб дар кавси калон гирифта мешавад. хангоми нишон додани сурогаи диск рох, номи файл ва номи варак дар дохили нохунаки якнишонадор (‘) гирифта мешавад.

Барои кор бо ду ё зиёда китоби кори онхоро фаъол карда бо истифодаи банди Упорядочить-и менюи Окно китобхоро дар экран xойгир кардан мумкин аст. Барои пайдо кардани алокаи динамикии байни китобхо кифоя аст, ки ба ячейкаи лозимаи вараки дилхох бо тугмаи мушак пахш карда шавад.

хангоми фаъол набудани яке аз китобхои кори мурочиати беруна пурра бо нишондоди рох дар сатри формула дохил карда мешавад (‘C:\Книга2\хКТ2]Лист1’!$F$7). Агар китоби кори фаъол бошад, дохил кардани рох шарт нест(‘КТ2]Лист1’!$F$7).

Дар худуди як китоби кори байни варакхо алокаи динамики бо навишти зерин муайян карда мешавад: Лист2!A3 –мурочиати нисби ба ячейкаи A3-и Листи2 ва ё Лист3!$A$4 – мурочиати мутлак ба ячейкаи A4-и Листи3.

Барои дар хотир нигох доштани китобхои вобаста аввал китобхое, ки ба онхо мурочиат карда мешаванд дар хотир нигох дошта шуда, баъд китобе, ки аз он мурочиат ба дигар китобхо гузошта шудааст, нигох дошта мешавад.

хангоми тагйир додани номи китоби вобаста аз менюи Правка банди Связи фаъол карда, бо истифодаи тугмаи Изменить ва интихоби номи файли нав вабастагиро баркарор кардан мумкин аст.

Аслан гиппермурочиат барои пайдо кардани алокамандии байни файлхо ва мавкеи дилхохи онхо истифода мешавад. Дар вараки Ms Excel барои ба кисмхои мухталифи хамин варак, варакхои дигар ва китоби дигар ва ё хуxxатхои типи дигар гиппермурочиат сохтан мумкин аст.

Барои сохтани гиппермурочиат яке аз усулхои зеринро истифода кардан лозим аст:

• Нишондихандаи мушакро ба ячейкае, ки матн ё расм дорад гузошта, равзанаи мубохисавии Добавление гипперссылки-ро фаъол кунед. Аз равзанаи пайдошуда банди Закладки интихоб карда, аз равзанаи нави пайдошуда номи варак ва ячейкаро интихоб кунед (масалан, Лист1 ва A2). Аз ячейкаи фаъол ба ячейкаи интихобшуда гипперссылка пайдо мешавад. Матни гиппермурочиат гузошташуда рангашро тагйир медихад ва хангоми бо нишондихандаи мушак ба он наздик шудан намуди нишондихандаи мушак ба даст табдил меёбад.
• бо ичрои силсилафармони Вставка|Гипперссылка ё пахши тугмаи Ctкl+K равзанаи Добавление гипперссылки-ро фаъол карда бо пахши тугмаи Файл сурогаи файле, ки ба он мурочиат гузошта мешавад, интихоб карда, дар равзанаи Подсказка матни ёрирасон дохил карда, гиппермурочиат пайдо кардан мумкин аст.

3.3. Кор бо массивхо

Дар баъзе холатхо, хангоми хисобкунихо ё нусхабардории ячейкахо лозим меояд, ки бо чанд ячейка амалиёт ичро кунем. хато баъзан натиxаи хисоби формулахо ва функсияхо дар якчанд ячейка xойгир мешаванд. Дар Ms Excel ин кор ба зимаи формулаи массив гузошта шудааст. Агар диапазони ячейкахое, ки формулаи массив бо онхо амалиёт мегузаронад, чандин ячейкаро дарбар гирад, онро диапазони массив мегeянд. Агар ин массив аз кимати доимихо ташкил ёфта бошад, онро массиви доимихо мегeянд.

Аслан, сохти xойгиршавии ячейкахои Ms Excel массиви дученакаро мемонад, яъне аз сатру сутунхо таркиб ёфтаааст. Ячейкахои сатр ё сутуни алохида массиви якченака мебошанд. Ячейкахое, ки якчанд сатр ва сутунро дарбар мегиранд, массиви дученака номида мешаванд.

Дар расми 3.5. се массив – ду массиви дученака ва як массиви якченака xойгир карда шудааст, ки андозаи массиви якeм 32 буда ячейкахои диапазони И4:C6- ро дарбар мегирад. Ин массив барои он андозаи 32 дорад, ки аз 3 сатру аз 2 сутун иборат аст. массиви дуюм андозаи 23, яъне ду сатру се сутунро дарбар гирифта, диапазони ячейкахои E4:G5-ро банд мекунад. Массиви сеюм танхо аз як сутун иборат аст ва диапазони I4:I6 –ро дарбар мегирад.

Расми 3.5. Тасвири массивхо дар Ms Excel

Барои навишти массив ба шакли массиви доимихо навиштхои зер истифода мешаванд: х1,4; 2,5;3,6}, х7,8,9;10,11,12} ва х13;14;15}. Аз ин навишт дида мешавад, ки кимати массиви сатрхо бо аломати вергул (,) ва сутунхо бошанд бо аломати нукта вергул (;) xудо карда мешаванд ва худи массив дар дохили кавси фигурави навишта мешавад.

Истифодаи формулаи массив микдори амалро доир ба нусхабардории формулахо дар вараки кори аз хисоби якбора хисоб кардани натиxахо ба тамоми диапазони ячейкахо дар як амал, кам мекунад.

Тарзи кор бо массивро бо мисоли зерин маънидод мекунем:

Массиви якченакаи А1: А5-ро ба массиви якченакаи C1:C5 зарб карда, натиxаро ба ячейкаи E1:E5 xойгир мекунем. Барои ин амалхои зеринро ичро кардан лозим аст:

• ба ячейкахои A1:A5 ва C1:C5 киматхо дохил кунед;
• ячейкаи E1-ро фаъол карда, диапазони E1:E5- ро кайд намоед ва аломати = нависед;
• диапазони A1:A5 -ро кайд кунед ва амали зарб(*) нависед;
• диапазони С1: С5 -ро кайд кунед;
• ба тугмахои <Ctкl+Shift+Enteк> пахш кунед.

Дар диапазони ячейкахои E1:E5 натиxаи хосили зарби ячейкахои A1:A5 ва C1:C5 пайдо мешавад (Расми 3.6.).

Расми 3.6. Амали зарби массивхо

Тахриркунии формулаи массив аз тахриркунии формулаи мукарари хеле фарк мекунад. хангоми тахриркунии массив онро чун xузъи яклухт кабул карда, тагйиротро бо як амал дохил кардан лозим аст. Ин маънои онро дорад, ки киматхои алохидаи xузъхои массивро дар алохидаги тахрир кардан мумкин нест. хангоми xой доштани ин амал Ms Excel огахии тагйироти xузъи массивро медихад.

Барои тахрир кардани формулаи массив ячейкаро аз диапазони массив интихоб ва сатри формуларо фаъол кардан лозим аст. Ячейкахое, ки формулаи массив аз онхо вобаста аст, бо рамкахои рангхои гуногундошта тасвир мешаванд. Ба формула тагйирот дароварда ба тугмахои <Ctкl+Shift+Enteк> пахш кардан лозим аст.

Барои аз массив xудо кардани диапазони ячейкахо амалиёти Правка|Копировать ва Правка|Специальная вставка|Значение-ро истифода кардан лозим аст. Баъди xудокуни диапазони ячейкахо чун массив шинохта намешаванд.

Ба диапазони ячейкахо ном вобаста кардан мумкин аст. Барои ин диапазонро интихоб карда, аз силсилафармони Вставка|Имя| Присвоить истифода карда, номи мувофик гузошта ва ба тугмаи Добавить пахш кардан лозим. Масалан, ба диапазони ячейкахои A1:A5 номи q ва ба диапазони ячейкахои C1:C5 номи qq мегузорем. Он гох ичрои амали =q*qq ва ичрои силсилафармони <Ctкl+Shift+Enteк> ба натиxаи киматхои дар диапазони E1:E5 оварда мерасонад (Расми 3.6.).

Бо истифодаи ном аз мавкеи дилхохи вараки кори ба диапазони сохиби ин ном бо ичрои силсилафармони Правка|Перейти ё Ctкl+G ва ё F5 гузаштан мумкин аст.