Макромухити маркетинги

Макромуҳити маркетингӣ. Макро муҳити маркетингӣ гуфта, ин гурӯҳи омилҳои танзимшавандаеро меноманд, ки ба унсурҳои низоми маркетингӣ бавоситаи унсурҳои микромуҳити он, таъсири худро мерасонад. Омилҳои асосии таъсиррасонандаи макромуҳити маркетингӣ инҳо мебошанд:

1. Муҳити иқтисодӣ, ки сатҳи инкишофи иқтисодии ҷумҳурӣ ва нархҳои дар бозори дохили амалкунанда, дараҷаи бекорӣ, ҳаҷми пасандозҳои мардум, дараҷаи инфилатсия, дастраси оммавии қарздиҳӣ, ҳаддӣ назораткардашавандаи музди меҳнат ва дигар омилҳоро дар бар мегирад. Мисол, озодшавии нархҳои маводи хӯрока ба хусусияти тақсимоти даромад ва таркиби истеъмоли мардум таъсиррасонида, дар навбати худ фаъолияти тавлидотию молявии корхонаҳоро муйян менамояд.

2. Муҳити ҳуқуқӣ. Он маҷмӯи қонунҳои амалкунандаеро, ки фаъолияти маркетингиро танзим менамояд, дар бар мегирад. Дар ҷумҳурии Тоҷикистон кифоя набудани низоми инкишофёфтаи ҳуқуқӣ хусусӣ, сиёсати хусусигардонӣ ва ғайри давлатигардонии моликият бо ҷараёни суст гузашта истодааст, ки ин монеа ба инкишофи соҳибкорӣ мебошад.

3. Муҳити сиёсӣ. Азбаски сиёсат ифодаи якҷоякардашудаи иқтисод мебошад пас он нақши муҳимро дар инкишофи сиёсати маркетингӣ мебозад. Ваҳдати иқтисодӣ байни ҳизбҳо ва ҳаракатҳои мардумӣ омили амалкунандаи инкишофи бизнес дар Тоҷикистон аст.

4. Муҳити демографӣ, ки омилҳои гуногуни тавлиди кӯдак, оиладорӣ, маълумотноки ва ғайраро дар бар мегирад. ҷумҳурии Тоҷикистон бо суръати афзоиши аҳолиаш дар байни давлатои ИДМ яке аз ҷоёҳои намоёнро ишғол мекунад. Ин хусусияти демографӣ ба фаъолияти маркетингӣ бетаъсир намемонад. Дар натиҷаи маҳдуднамудани истеҳсоли либосу пойафзол, маводи хӯрокаи кӯдакон ва баландбардории нархи онҳо, норизогии мардум афзуданаш мумкин аст.

5. Муҳити фарҳангӣ, ки дар тарзи хӯрокхӯрию либоспӯшӣ, расму маросимҳо, тӯю маъракаҳо ва ғайра зоҳир мегардад. Мисол, мардуми тҷик хӯроки асосиро бегоҳ истеъмол мекунанд ва маблағи худро бештар брои хариди маводи тӯю анъанаҳои миллӣ сарф мекунанд, ки ин хусусияти миллиро соҳибкорон бояд ба эътибор гирифта амал кунанд.

6. Муҳити динӣ, ки қоидаву қонунҳои шариатро дар бар гирифта, ба рафтору кирдори соҳибкорон таъсири худро мерасонад. Мисол соҳибкоре, ки ба гӯштфурӯшӣ дар муҳити зисти мусулмонӣ машғул аст, ҳеҷ гоҳ гӯшти хукро барои фурӯш пешниҳод намекунад ва дар вақти хун кардани гову гӯсфандон ҳатман мавқеи қибларо ишғол менамояд.

7. Муҳити табиӣ, ки бойгариҳои зери заминӣ, обу ҳаво, мавқеи ҷуғрофӣ ва дигар омилҳои ба он монандро дар бар мегирад. Мисол дар ҷумҳуриамон дар як сол қариб 300 рӯзи офтобист, ки ин имконияти фароҳамро барои инкишофи бизнеси индустрияи (саноатӣ) саёҳатӣ дар баҳри тоҷики қайроққум ва деҳаҳои Варзобу Ромиту Алмосию Помир медиҳад. Ва инчунин соҳибкори аграрӣ (кишоварз) дар як сол метавонад ду-се ҳосил гирад.

Макромуҳит – бошад маҷмуи омилҳоеро дар бар мегирад, ки ба фаъолияти ширкат таъсир мерасонад, вале ширкат қобилияти идоранамоии онро надорад. Ба макромуҳит дохил мешавад:

— муҳити сиёсӣ

— муҳити табии

— муҳити демографӣ

— муҳити динӣ

— муҳити фарҳангӣ