Web – саҳифаҳо

Яке аз хидматҳои Интернет, ки аз ҳама маъмултар аст, Word Wide Web (мухтасар ё бештар ваrт содда карда Web мегeянд, тарxумааш – «анкабути умумиxаҳонb») ба ҳисоб меравад. Ахборе, ки дар Интернет ба шакли формати ин хидмат дарx шудааст, ба намуди Web саҳифаҳо тасвир карда мешавад. Web саҳифаҳо ҳуxxатҳои маxмeавие мебошанд, ки онҳо аз ҳар гуна маълумоти намуди матнb, графикb, овозӣ ва видео иборат буданашон мумкин аст.

Rабули Web саҳифаҳо аз Интернет ва тасвири онҳо дар экран ба воситаи барномаҳои махсуси муоинаи Web саҳифаҳо ба амал оварда мешавад. Ин гуна барномаҳо броузерҳо номида мешаванд. ҳоло броузерҳои Netscape Navigator ва Microsoft Internet Explorer маъмуланд. Фирмаи Microsoft Internet Explorer 4.0 – ро ба сифати воситаи стандартии муоинаи Web ба системаи амалиётии Windows 98 дохил кардааст. Аз ин пас, варианти системаи амалиётӣ броузер неву шореҳи Web номида мешавад. Вазифаи асосии шореҳ бакорандозии Web саҳифаҳо аз Интернет ва тасвири онҳо дар экран аст. Мавrеи xойгиршавии Web – саҳифаҳои зарурӣ бо адреси URL муайян карда мешавад.

Microsoft Internet Explorer бо ёрии менюи асосӣ ба кор андохта мешавад.

Панели таxҳизотҳои Microsoft Internet Explorer – ро шартан бо се гурeҳ xудо кардан мумкин аст:

I. Ин гурeҳи тугмаҳо барои идоракунии самтгирӣ хидмат мекунанд.

Тугмаҳои ин гурeҳ барои гузаштан ба саҳифаи пешина ва баъдинаи Web –

саҳифаҳо, барои rатъ кардани бакорандозии саҳифаҳо ё таxдиди ахбори дар он xо тасвирёфта хидмат мекунанд. Ба онҳо фармонҳои менюи Переход ва баъзе фармонҳои менюи Вид мувофиr меоянд.

II.Ин гурeҳи тугмаҳо барои xустуxeи ахбори зарурӣ дар Интернет, бозгашт ба яке аз саҳифаҳои ба наздикӣ муоинашуда хидмат мекунанд. Онҳо имкон медиҳанд, ки намуди нави Web – гиреҳҳо, ки каналҳо номида мешаванд, мавриди истифода rарор гиранд. Тугмаҳои ин гурeҳоро бо ёрии командаи « ВидПанель обозреватель» кушодан мумкин аст.

III. Ин гурeҳи тугмаҳо барои иxрои тайиноти хидматӣ кор фармуда мешаванд: аз рeи фармони «Вид Во весь экран» ба тамоми экран гузоштан мумкин аст; аз рeи фармони «Переход Почта» хабарро ба воситаи почтаи электронӣ ирсол кардан мумкин аст; аз рeи фармони» «ВидШрифты» метавон ҳуруфро иваз кард; аз рeи фармони «ФайлПечать» —- саҳифаҳоро дар rоuаз чоп кардан мумкин аст.

Xустуxeи ахбор дар Интернет

Кори системаи xустуxeӣ дар се зина мегузарад. Дар зинаи якум вай захираҳои xаҳонии Web – ро нусхабардорӣ мекунад ва дар сервери худ образҳои ҳамаи саҳифаҳои ташрифшударо xамъ намуда массиви ахборҳоро ташкил медиҳад. Дар зинаи дуюм массиви мазкур ба тартиб андохта мешавад, яъне онро тарзе табдил медиҳад, ки аз он зарурияти мизоx ба осонӣ xудо карда мешавад. Ин зина – зинаи идентификатсия номида мешавад. Дар зинаи сеюм системаи xустуxeи дархости мизоxро rабул карда мебинад, ки кадом калимаҳои асосӣ дар дархост истифода шудаанд. Дар мавриди зиёд будани чунин ҳуxxатҳо онҳоро ба навъҳо xудо мекунад.

Системаи xустуxeӣ ахборро ба тарзҳои автоматӣ ва дастӣ xамъ мекунад. Тарзи дастӣ барои каталогҳои xустуxeӣ хос аст. Тарзи дастӣ нисбати автомати аз xиҳати сифат манфиатнок аст, чунки мутахасиссони ботаxриба бо як дидан захираҳои rиматбаҳо ва фоиданокро xудо карда, имконияти ба каталог даровардани онҳоро соҳибанд. Камбудии тарзи дастӣ он аст, ки он заҳматталаб буда барои таснифи ҳуxxатҳо ваrти зиёд сарф мешавад.

Принсипи кори тарзи автоматӣ аз тарзи дастӣ фарr мекунад. Он ба шабака аз ягон адрес сар карда, барнома – кирм – ро ба кор меандозанд. Кирм ҳуxxати дар ин адрес мавxудбударо ба сервер – система нусха мебардорад. ҳуxxатро муоина карда, «кирм» гиперссылка – ҳои гузаштаро ёфта, аз рeи он ба ҳуxxатҳои нав мегузарад ва ин робита такрор шудан мегирад. Барнома оҳиста – оҳиста бо ҳар як давр чуrуртар даромадан мегирад. Чӣ rадаре ба таркиби Web – саҳифа «кирм» бисёртар дохил гардад, вай ҳамон rадар адресҳои навро барои ташриф меёбад. ҳар як системаи xустуxeи дорои «кирм» – и нодир буда, ба он номи ба худаш хос медиҳад.

Барои xустуxeӣ ахбори зарурӣ дар Интернет серверҳои xустуxeии махсус мавxуд аст ва аз рeи принсипи амалкунӣ ба ду намуд xудо мешаванд: каталогҳои xeстexуӣ ва индексҳои xeстexуb.

Каталогҳои xустуxeи барои xустуxeӣ мавзeӣ пешбинӣ шудааст. Ахбор дар ин серверҳо аз рeи мавзeъҳо ва мавзeъчаҳо xудо карда мешавад.

Индексҳои xустуxeӣ ҳамчун феҳрасти алифбо кор мекунанд. Дар мавриди дода шудани калима ё гурeҳи калимаҳо системаи xустуxeӣ рeйхати истинодро ҳосил мекунад, ки Web – саҳифаҳои истилоҳҳои нишондодашударо доранд. Серверҳои Aita Vista (aitavista.digital. com) ва Апорт! (www.aport.ru) бештар маъмул аст.

Имконияти xамъкунии ахборро серверҳои классификатсионии махсус медиҳад. Дар онҳо ҳазорҳо истинод ба захираҳои Интернет мавxуданд, ки ҳам аз рeи мавзeъ ва ҳам аз рeи мазмун тасниф карда шудааст. Барои ҳар дафъа истифода бурдани истинод ҳисобкунаки муроxиат кор мекунад.