Шумораҳои тартибӣ — Ordinal number
Шумораи тартибиро дар забони англисӣ “Numeral Ordinal” ва ё “Ordinal number” меноманд Аввал назаре ба шумораҳои тартибии забони модарии хеш меафканем. Шумораҳои тартибии забони модарии мо вақте ба даст меоянд, ки агар дар охири шумораҳои миқдорӣ суффиксҳои “ум” ва “юм” ҳамроҳ кунем:
Якум, сеюм, чорум, бисту дуюм.
Шумораҳои тартибии забони англисӣ низ бо қоидаҳои ба худ хос сохта мешаванд. Се шумораи тартибии аввал, яъне якум, дуюм, сеюм ба шумораҳои миқдории як, ду, се тамоман монандӣ надоранд.
Муқоиса кунед:
one — як | first — якум |
two — ду | second — дуюм |
three — се | third- сеюм |
Барои ба даст овардани шумораҳои тартибии боқимонда бошад, як қоидаи муайян риоя карда мешавад, ё худ барои ҳосил кардани шумораҳои тартибии боқимонда дар охири шумораҳои миқдори бандаки “th” ҳамроҳ мешавад.
Шумора дар забони англисӣ. Шумораи миқдорӣ — инҷо хонед
Масалан, барои ҳосил кардани шумораи тартибии чорум охири шумораи “чор” — “four” бандаки “th” часпонида, шумораи тартибии “fourth” -ро ба даст меорем:
чорум — fourth
панҷум — fifth
шашум — sixth
ҳафтум — seventh
ҳаштум — eighth
нуҳум — nineth
даҳум — tenth
ёздаҳум — eleventh
дувоздаҳум — twelfth
сездаҳум — thirteenth
чордаҳум — fourteenth
понздаҳум — fifteenth
шонздаҳум — sixteenth
ҳабдаҳум — seventeenth
ҳаждаҳум — eighteenth
нуздаҳум — nineteenth
бистум – twentieth
сиюм -thirtieth
чилум — fortieth
бисту якум -twenty-first
сию дуюм — thirty-second
панҷоҳу шашум — fifty-sixth
Дар мисолҳои боло ҳангоми ҳамроҳ кардани суффикси “th” дар охири шумораҳо тағйиротҳои зерини имлои ба амал омаданд. Яъне дар рақамҳои “five” ва “twelve” ҳарфи “v” ба “f” табдил ёфтааст ва садоноки “е” аз охири он ду шумора аз байн рафтааст.
Муқоиса кунед:
five — панҷ | fifth-панҷум |
twelve -дувоздаҳ | twelfth -дувоздаҳум |
Дар охири шумораҳои даҳӣ бошад, пеш аз ҳамроҳ кардани суффикси “th” аввал садоноки “у” ба таркиби ҳарфҳои “ie” иваз карда мешавад:
twenty-twentieth
thirty — thirtieth
sixty- sixtieth
Хотирнишон месозем, ки ҳангоми истифодаи шумораҳои тартибӣ дар дохили ибораву ҷумлаҳо ҳамеша пеш аз шумораҳои тартибӣ артикли муайянии “the” гузошта мешавад.
Масалан:
the first street — кӯчаи якум
the tenth car — мошини даҳум
the twelfth of May — дувоздаҳуми май
the second day — рӯзи дуюм
for the first time — бори аввал, аввалин бор